Nieuwe leerstoel voor cardiovasculair populatiemanagement in KU Leuven en Zorgzaam Leuven

Leerstoel
15 april 2024
Op 21 maart 2024 werd een nieuwe leerstoel plechtig ingehuldigd door de Rector van KU Leuven. Deze nieuwe leerstoel streeft naar een proactief zorgmodel voor cardiovasculaire ziekte. Dr. Bert Vaes, Dr. Gijs Van Pottelbergh en Apr. Marie Van de Putte zijn de leerstoelhouders. Apr. Marie Van de Putte is coördinator bij BAF & Zorgzaam Leuven en doctor assistent in KU Leuven (ACHG). Prof. Dr. Bert Vaes en Prof. Dr. Gijs Van Pottelbergh zijn beiden huisarts en Professor binnen het Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde van de KU Leuven.  

We hadden een gesprek met Gijs en Marie over de leerstoel. 

Gijs: Onderzoek naar populatiemanagement is belangrijk omdat ons huidig zorgsysteem niet is aangepast aan een samenleving die te maken heeft met een toenemende vergrijzing en chronische aandoeningen. Bijvoorbeeld, atherosclerotische hart- en vaatziekten (ASCVD) zijn een tikkende tijdbom voor de volksgezondheid. Zij blijven samen met kanker de belangrijkste doodsoorzaak in België, hoewel het merendeel van de  cardiovasculaire ziekten te voorkomen zijn mits de juiste preventie en behandeling. Maar als zorgverleners worden we opgeleid vanuit een ‘reactieve’ houding waardoor we vaak te laat zijn met de diagnose, of we zijn soms niet in staat om mensen die al een diagnose kregen, goed op te volgen.  

Het is nodig om een omslag te maken naar meer pro-actieve zorg, met de klemtoon op preventie en het gezond houden van mensen. Daarvoor is een systeem voor populatiemanagement nodig.  

Marie: Populatiemanagement is een aanpak om de verandering naar een proactief zorgsysteem te duwen en te versnellen. Want ideaal weten apothekers en huisartsen hoeveel mensen er in de buurt zijn met cardiovasculaire aandoeningen. Hoeveel % van hen heeft al een diagnose? Hoeveel % loopt risico, maar is nog niet gekend? Hoeveel % van de gediagnosticeerde patiënten laat zich niet goed opvolgen en neemt medicatie niet trouw in? Enzovoort. Aan de hand van gezondheidsdata kunnen we op populatieniveau inzichten verwerven over de blinde vlekken in de zorg. Pas van zodra we deze blinde vlekken goed kennen, kunnen we doelgerichte acties ondernemen. 

Gijs: Populatiemanagement is dus gebaseerd op een proactieve data-gestuurde aanpak van gezondheid en zorg, met als doel de ‘quintuple aim’ (5AIM): (1) het verbeteren van de volksgezondheid, (2) kwaliteit van de zorg, (3) welzijn van het zorgpersoneel, (4) gezondheidsgelijkheid, (5) zonder verdere kostentoename. Hierbij worden gezondheidsdata van populaties binnen een welomschreven geografisch gebied gebruikt, om indicatoren te identificeren die wijzen op gezondheidsrisico’s binnen bepaalde bevolkingsgroepen.  

Marie: We onderzoeken binnen KU Leuven de tools die nodig zijn om de gezondheidsdata van patiënten met cardiovasculaire ziekte samen te brengen in dashboards, om van daaruit de zorg beter te sturen.  

De barometer bestaat reeds voor apothekers en huisartsen. Het is een geautomatiseerde tool waardoor je zonder tijdsinvestering unieke informatie krijgt over de populatie van jouw apotheek of huisartspraktijk.  

Marie: De diabetesbarometer bestaat dus al. BAF test de diabetesbarometer momenteel uit bij 38 apotheken gelegen in regio Zorgzaam Leuven, in samenwerking met Farmaflux die de barometer ontwikkelde. Volgend op diabetes, komt nu ASCVD aan de beurt. We starten met de ontwikkeling van een barometer voor huisartsen. Op dit onderzoek zal vervolgens verder gebouwd worden om een complementaire apothekersbarometer te ontwikkelen.  

Gijs: En we gaan nog een stap verder dan de ontwikkeling van een barometer. De leerstoel wil inzetten op een geïntegreerde aanpak vanuit de buurt. We onderzoeken welke verandering nodig is om teams van zorgverleners hecht samen te laten werken.   

De Zorgzaam Leuven Buurtteams testen een geïntegreerde aanpak om te komen tot meer proactieve en preventieve zorg. Een “Samen Sterk” aanpak.  

Marie: In de Zorgzaam Leuven Buurtteams is ongeveer 60% van de Leuvense apothekers actief. Het Zorgzaam Buurtteam is belangrijk om krachten te bundelen met alle zorgverleners van de buurt. Het is immers de “Samen Sterk” aanpak die zal werken om veel doelgerichter mensen met risico’s op te sporen en toe te leiden naar de gepaste zorg. Dan kunnen we met de gegevens uit de barometer inzichten krijgen in hoeveel % van de patiënten we vandaag “missen”. Het Buurtteam kan dan samen acties afspreken om deze patiënten beter trachten te bereiken en op te volgen.  

Als dankzij de leerstoel, populatiemanagement haar doeltreffendheid bewijst in het domein ASCVD, ligt er een goede basis om verder uit te rollen naar andere pathologieën en multimorbiditeit.  

De leerstoel is mogelijk dankzij een schenking van de firma Novartis.